KOŁO BARW – warsztaty malarskie zacznijmy od podstaw!
‘’Barwa to życie, gdyż świat bez barw wydaje się nam martwy. Barwy to pierwotne idee, dzieci prapoczątkowego bezbarwnego światła i jego antagonisty – bezbarwnej ciemności. Podobnie jak płomień wytwarza światło, tak światło wytwarza barwy. Barwy to dzieci światła, a światło jest matką barw. Światło, owe pierwotne zjawisko świata, objawia nam w barwach ducha i żywą duszę tego świata.’’
Wiemy jak istotne znaczenie w naszym życiu odgrywa kolor i nierozerwalne z nim światło. Bez barw nasz świat byłby jedynie szarą, mało przyjazną dla oka przestrzenią. Poprzez kolor jesteśmy w stanie przekazać doznania, uczucia, wywoływać nastrój czy przedstawiać ważne dla nas elementy.
Zagadnienie koloru do dziś budzi zainteresowanie, a przykładem tego są tworzone przez naukowców i artystów teorie barw. Dlatego warsztaty malarskie warto zacząć od początku i zadać sobie podstawowe pytanie:
Czym jest kolor?
Kolor nierozerwalnie związany jest ze światłem. Bez odpowiedniego oświetlenia nie jesteśmy w stanie widzieć barw. Związane jest to z budową naszego narządu wzroku i receptorami (czopki w głównej mierze odpowiedzialne za widzenie barw działają przy stosunkowo intensywnym oświetleniu). Dobrym tego przykładem może być pokój obserwowany w nocy – przy nikłym oświetleniu nie dostrzegamy pełnej gamy barw. Białe światło zawiera w sobie wszystkie kolory, które nas otaczają. Odkrycie tego zjawiska zawdzięczamy Isaacowi Newtonowi, który w 1667 roku dowiódł za pomocą pryzmatu, że czyste białe światło załamujące się w pryzmacie daje pełne spektrum barw (barwną tęczę).
Ta wiedza dała podwaliny pod dalsze opracowywania systemu powstawania barw. Hermann von Helmholtz odkrył, że wszystkie kolory mają określone cechy, takie jak: barwę, odcień i intensywność.
Zgłębiając tajniki powstawania barw należy na samym początku określić jasny podział na kolory i niekolory:
- Do niekolorów należy: czerń, biel i szarość
- Do kolorów należą: wszystkie barwy podstawowe (żółć, czerwień, niebieski), pochodne (fiolet, pomarańczowy, zielony) powstałe z połączenia barw podstawowych oraz wszystkie brązy i szarości wymieszane z wymienionych wyżej kolorów
Również same kolory dzielą się między sobą na:
- Barwy podstawowe (prymarne) czyli takie których nie można uzyskać przez mieszanie innych farb. Są nimi żółty, niebieski i czerwony.
- Barwy pochodne czyli powstałe w wyniku zmieszania farb podstawowych. Są nimi zieleń, pomarańcz, fiolet.
Można to opisać w krótkich równaniach:
- niebieski + żółty = zielony
- żółty + czerwony = pomarańczowy
- czerwony + niebieski = fioletowy
Z powstałych barw dopełniających możemy stworzyć kolejne kombinacje kolorów: brązów, czerni i szarości.
Warsztaty malarskie – ćwiczenie 1. Jak uzyskać kolor brązowy?
Brązy powstają z połączenia 3 barw podstawowych, natomiast w mieszaniu bardzo często chodzi o te drobne ilości dobieranych farb do siebie. Dlatego chcąc uzyskać szersze spektrum brązów warto wykonać ćwiczenie, które pokazuje nam jak ważne są dobierane do siebie kolory i ich proporcje.
Połącz ze sobą w takich proporcjach jak poniższe równania kolory tak aby otrzymać 3 różne brązy.
- zielony (niebieski + żółty) + odrobina czerwieni = brąz
- fiolet (czerwień + niebieski) + odrobina żółci = brąz
- pomarańczowy (żółty + czerwony) + odrobina niebieskiego = brąz
Warsztaty malarskie – ćwiczenie 2. Jak uzyskać szarości?
Szarości powstają z połączenia brązów z odrobiną niebieskiego i białego koloru. Choć nie zawsze musimy dodać białą farbę, żeby otrzymać jasną szarość – możemy ją uzyskać również poprzez rozwodnienie farby za pomocą wody, tak zwanym laserunkiem ( rozwodnioną farbą).
Połącz ze sobą otrzymane z ćwiczenia 1 brązy i dodaj do nich odrobinę niebieskiej farby.
Jak się już pewnie przekonaliście, barwy stanowią fascynujące zagadnie i odgrywają bardzo istotną rolę w naszym życiu codziennym. Im więcej czasu poświęcimy na ćwiczenie koła barw, tym szybciej zauważymy jak wiele rzeczy może oddziaływać przez swój kolor oraz lepiej zrozumiemy wpływ barw na odbiór dzieła.
Znacznie więcej o kolorze chętnie opowiem Ci w Szkole Rysunku i Malarstwa RA m.in. na hobbystycznych warsztatach malarskich! Do zobaczenia
Wiktoria Balawender
artysta plastyk, malarka | absolwentka Wydziału Malarstwa Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu | prowadząca warsztaty malarskie RA